Dzisiaj średnio już co sekundę publikowana jest nowa prezentacja opracowana dzięki aplikacji Prezi. Rozwiązanie to umożliwia tworzenie atrakcyjnych prezentacji multimedialnych wykorzystujących grafikę wektorową. Dzięki temu znajdujące się w niej obiekty można dowolnie przybliżać i oddalać (efekt zoom) bez utraty jakości wizualnej. W rezultacie osiąga się też wrażenie przestrzenne umownie nazywane „2.5D”. Zapraszam do lektury artykułu, w którym postaram się Was zachęcić do używania Prezi.

Podstawy

Prezentacje oparte o Prezi składają się z płaskich obiektów (grafiki, teksty, kształty, itp.) ułożonych na tak zwanym płótnie (canvas), nad którym znajduje się wirtualna kamera. Jest ona ciągle skierowana prostopadle do płótna, jednak może poruszać się we wszystkich kierunkach równoległej do niego płaszczyzny XY. Może się także obracać wokół pionowej osi Z, jak również zbliżać i oddalać od płótna wzdłuż tej osi (efekt zoom).

Schemat przestrzeni 2.5D w Prezi (źródło: http://prezi.com)

W odróżnieniu od prezentacji wykonanych za pomocą PowerPoint, prezentacje pochodzące z Prezi (czyli tzw. prezisy – ang. prezis) nie mają linearnego układu slajdów, lecz układ mapy. W trakcie wyświetlania prezentacji możliwe jest przechodzenie do dowolnych fragmentów tej mapy (płótna) bez konieczności oglądania prezentacji slajd po slajdzie. Można również tworzyć  scenariusze prezentacji (układ i kolejność slajdów).

Pierwotnie aplikacja Prezi miała służyć do wizualizacji architektury i jako taka świetnie się nadaje do prezentowania złożonych schematów i modeli oraz bardzo rozbudowanych projektów (zawierających wiele obiektów), bez konieczności dzielenia ich na mniejsze fragmenty. Za pomocą Prezi nawigacja po takich schematach jest łatwa i bardzo intuicyjna.

Z Prezi korzystać można po założeniu konta na stronie prezi.com bądź przy użyciu konta Facebook. Licencja na tę aplikację jest dostępna w trzech wersjach w modelu zwykłym oraz dwóch dodatkowych w modelu edukacyjnym. Niniejszy artykuł opracowałem na podstawie  aplikacji w wersji 4.0.4, opartej o darmową licencję Public.

Szablony (Templates)

Aby utworzyć nową prezentację, najpierw należy podać jej nazwę oraz krótki opis. Po wypełnieniu tych dwóch informacji pojawia się okno zawierające zestaw szablonów tematycznych, pasujących do różnych scenariuszy prezentacji. I tak na przykład mamy do wyboru szablon pasujący do prezentacji pokazującej progres, pokonywanie kamieni milowych, kroki do osiągnięcia celu, punkt decyzyjny, perspektywę wzrostu i tym podobne zagadnienia.

Okno wyboru szablonu

Szablony są przygotowane z myślą o szybkim wykonaniu prezentacji na dowolny temat, bez konieczności wymyślania oprawy graficznej. Kolory i kroje czcionek są już określone, podobnie jak tło prezentacji oraz układ slajdów. Jedyne, co nam pozostaje, to wypełnienie szablonu treścią i mamy gotową prezentację.

Kolorystyka, tło i logo

Niezależnie od tego, czy wybierzemy jakiś szablon czy też skorzystamy z szablonu pustego, możemy indywidualnie określić kolorystykę i kroje czcionek, oraz obrazy tła, a także logo.

Wybór kolorystyki i tła

Lista predefiniowanych schematów dostępna jest pod przyciskiem Themes. Po wybraniu opcji Customize Current Theme… możemy dostosować aktualny schemat do własnych potrzeb. Do wyboru mamy dwa widoki okna definiowania schematu kolorów: Wizard oraz Advanced.

W trybie Wizard schematy ustawiane są w trzech krokach prostego kreatora. W pierwszym kroku (widocznym na poniższym rysunku) wybieramy kolor tła, grafikę w tle oraz własne logo, o ile dysponujemy wersją Pro. W drugim kroku wybieramy kroje i kolory czcionek dedykowanych dla tytułów i podtytułów (Title 1 oraz Title 2) oraz pozostałych tekstów (Body). W kroku trzecim pozostaje wybrać kolory kształtów (Shapes): okrągłych ramek (Circle Frame), ramek nawiasowych i prostokątów (Bracket Frame & Rectangle), strzałek i linii (Arrow & Line) oraz zaznaczeń (Marker).

W trybie Advanced, czyli zaawansowanym, wszystkie powyższe ustawienia określa się na jednym ekranie, korzystając z palety kolorów RGB, zamiast ograniczonej listy kolorów. Bardziej zaawansowani użytkownicy mogą również określać własne ustawienia stylów kaskadowych (Use the Prezi CSS Editor).

Określanie własnego schematu kolorów w trybie Wizard

Nawigator Zebra

Nawigacja w aplikacji Prezi jest intuicyjna. Wystarczy kliknąć lewym klawiszem myszy w dowolnym punkcie płótna, by utworzyć obiekt tekstowy i rozpocząć jego edycję.

Edycja obiektu tekstowego

Zakończenie edycji również jest bardzo proste. Należy kliknąć w dowolnym miejscu poza obiektem. Po zaznaczeniu dowolnego obiektu pojawia się nawigator zebra, charakterystyczny dla aplikacji Prezi. W jego centralnej części widoczna jest ikona dłoni, która służy do chwytania i przenoszenia obiektu.

Nawigator zebra

Dalej od centrum nawigatora zebra znajduje się obszar w kształcie błękitnego obwarzanka, zawierający dwie ikony: plus i minus. Służą one do powiększania lub pomniejszania obiektu o pewną skokową wartość. Pozostała część tego obszaru służy do płynnego zwiększania i zmniejszania obiektu. Po chwyceniu za „obwarzanek”, wystarczy przesunąć myszkę w kierunku centrum (zmniejszanie) lub od środka do zewnątrz (zwiększanie).

Płynna zmiana rozmiaru obiektu

Na zewnątrz nawigatora zebra znajduje się pierścień zaznaczony promienistymi kreskami (prawdopodobnie stąd wzięła się nazwa nawigatora). Ten obszar nawigatora służy do obracania obiektu.

Obracanie obiektu

W dolnej części nawigatora zebra znajdują się jeszcze dwie ikony: po lewej stronie ikona kosza na śmieci, służąca do usuwania obiektu, a po prawej – ołówek służący do edycji obiektu.

Kształty (Shapes)

Obiekty typu Shape, czyli kształty wektorowe, można wstawiać po rozwinięciu menu Shapes. Dostępna jest bardzo ograniczona liczba możliwych kształtów. Pierwsza pozycja menu (Symbols…) otwiera dodatkowe okno z zestawem kilkudziesięciu symboli (ikon). Kolejne opcje menu – Arrow, Line, Rectangle, Circle oraz Triangle – pozwalają na wstawianie odpowiednio: strzałek, linii, prostokątów, kółek i trójkątów. Dla wymagających użytkowników ten zestaw może wydawać się zbyt ubogi, jednak w ten sposób zmusza się autorów do maksymalnego upraszczania prezentacji, co można śmiało uznać za znak rozpoznawczy Prezi. Według twórców tej aplikacji do tworzenia prezentacji zawierających bardziej złożone grafiki warto użyć dedykowanego oprogramowania, np. Adobe Ilustratora bądź darmowego Inkscape. Następnie utworzony plik trzeba zapisać w formacie PDF lub SWF, a następnie zaimportowanie go do prezisa. W ten sposób użyta grafika pozostaje wektorowa, co umożliwia dowolne jej powiększanie bez utraty jakości.

Wstawianie kształtów

Wstawianie symboli

Dwie ostatnie opcje menu Shapes, czyli Pencil i Highlighter, służą do swobodnego rysowania dowolnych kształtów. Za pomocą pierwszej z nich tworzy się linię, która jest odpowiednikiem szkicu ołówkiem. Druga tworzy grubszą, półprzezroczystą linię, która jest używana do zakreślania tekstów.

Używanie narzędzia Pencil przy wstawianiu kształtów

Zakreślanie tekstu przy pomocy narzędzia Highlighter

Import obrazów

Aby umieścić obraz w prezentacji Prezi, należy skorzystać z opcji Images. Do wyboru mamy dwa źródła pochodzenia obrazów. Pierwszym z nich są zasoby lokalne (From File…) zapisane na komputerze – wystarczy wskazać wybrany plik graficzny. Obsługiwane formaty to JPG, PNG, oraz GIF. Maksymalny rozmiar importowanego pliku graficznego wynosi 2880×2880 pikseli. Można importować większą liczbę obrazów za jednym razem, wystarczy wskazać więcej obrazów w oknie dialogowym.

Import obrazów

Drugim źródłem obrazów są nieprzebrane zasoby internetowe, dostępne dzięki wyszukiwarce Google (opcja From Google Images…). W tej opcji wyniki wyszukiwania po wpisanych słowach kluczowych są prezentowane w postaci przewijanej listy miniatur, umieszczonej po prawej stronie ekranu. Z listy wybieramy interesującą nas miniaturę, na podstawie której grafika właściwa odświeża się po lewej stronie.

Wstawianie grafiki z Google Images

Import multimediów

Podobnie jak obrazy, za pomocą Prezi do prezentacji można wstawiać pliki wideo i animacje. Obsługiwane formaty to: FLV, F4V, AVI, MOV, WMV, F4V, MPG, MPEG, MP4, M4V, 3GP. Filmy są specjalnym typem obiektów, prezentowanym jako miniatury wyposażone w pasek przewijania i przyciski nawigacji, których można używać w trakcie wyświetlania prezisa. Przejście do obiektu typu wideo w trakcie wyświetlania prezentacji automatycznie uruchamia odtwarzanie filmu. Opuszczenie tego obiektu (np. przez przejście do następnego slajdu) wstrzymuje jego odtwarzanie.

Wstawianie filmów

Również w przypadku wstawiania filmów dostępne są dwa źródła: zasoby lokalne (From File…) oraz sieciowe (From YouTube…). W drugim przypadku wystarczy podać adres URL do filmu umieszczonego w serwisie YouTube, który zostanie automatycznie osadzony w naszej prezentacji. Szybszym sposobem na osadzanie filmów z YouTube w prezisach jest wklejenie adresu URL bezpośrednio do obiektu tekstowego.

Umieszczanie filmów z serwisu YouTube

Przykrywanie obiektów

W prezentacjach zawierających większą liczbę obiektów często zachodzi potrzeba przykrywania jednych obiektów innymi. Zdarza się też, że przez przypadek przykryty zostanie obiekt, który chcemy „wydobyć” na wierzch. Kolejność wyświetlania czy też nakładania się obiektów można łatwo ustalić za pomocą znanych np. z pakietu MS Office opcji Bring Forward, Bring to Front, Send Backward oraz Sent do Back.

Przykrywanie obiektów i chowanie pod spód

Jeśli obiekty znajdujące się na płótnie wyobrazimy sobie jako stos płaskich elementów (np. widokówek), to poszczególne z wymienionych opcji będą miały następujące znaczenie:

• Bring Forward – przesunięcie aktualnie zaznaczonego obiektu o jeden element do góry;
• Bring to Front – wydobycie obiektu na wierzch stosu;
• Send Backward – przesunięcie zaznaczonego obiektu o jeden element pod spód;
• Send to Back – schowanie obiektu na spód stosu.

Grupowanie

Grupowanie elementów w aplikacji Prezi odbywa się poprzez wciśnięcie klawisza SHIFT oraz zaznaczenie obszaru, w którym znajduje się więcej niż jeden obiekt. Po prawej stronie dolnej części nawigatora zebra pojawia się wówczas ikona otwartej kłódki. Usytuowana jest w miejscu, gdzie się pojawia ikona ołówka, gdy zaznaczony jest tylko jeden obiekt. Po wciśnięciu jej ikona zmienia się w zamkniętą kłódkę, oznaczającą zgrupowanie elementów do jednego obiektu. Od tej pory obiekty zgrupowane traktowane będą przez Prezi jak jeden obiekt – co oznacza, że można je razem przenosić, obracać czy zmieniać ich rozmiar.

Grupowanie obiektów

Ścieżka (Path)

Rdzeniem każdej prezentacji jest jej scenariusz, czyli pomysł na pojawianie się następujących po sobie slajdów. W Prezi każdy element prezentacji może być slajdem – zarówno widoczny (np. obiekt tekstowy czy grafika), jak i niewidoczny (służą do tego niewidzialne ramki). Układanie ścieżki prezentacji odbywa się dynamicznie, poprzez dokładanie kolejnych elementów do listy slajdów umieszczonej po lewej stronie aplikacji. Dzieje się to automatycznie podczas dodawania ramek (Frames) do prezentacji. Do bardziej zaawansowanych zmian ścieżki służy opcja Edit Path, która przełącza aplikację w tryb edycji ścieżki.

Ścieżka prezentacji

W trybie edycji ścieżki na ekranie pojawia się łamana linia z ponumerowanymi wierzchołkami, oznaczająca kolejność slajdów. Kliknięcie w dowolny obiekt na prezentacji dokłada nowy slajd na końcu ścieżki. Aby dołożyć nowy slajd pomiędzy dwoma innymi, należy skorzystać z ikony plusa, znajdującego się na linii łączącej te slajdy oraz przeciągnąć tę ikonę na obiekt, z którego chcemy zrobić nowy slajd. Ścieżka oraz lista miniatur slajdów po lewej stronie zostanie automatycznie zaktualizowana. Bez problemu da się też zmienić kolejność slajdów, wystarczy przeciągnąć miniaturę danego slajdu w dół lub do góry, umieszczając ją w pożądanym miejscu na liście.

Dokładanie nowego slajdu w środku ścieżki

Do usuwania slajdów ze ścieżki służy ikona krzyżyka, pojawiająca się w prawym górnym rogu miniatury slajdu, po najechaniu myszką na daną miniaturę.

Aby usunąć wszystkie slajdy, należy w trybie edycji ścieżki wybrać opcję Clear All w lewym dolnym rogu ekranu. Jest tam również dostępna opcja Add current view, która na podstawie aktualnie ustawionego widoku ekranu, tworzy niewidzialną ramkę i dodaje ją do listy slajdów.

Efekty przejść

Wszystkie przejścia pomiędzy slajdami wykorzystują ten sam efekt, który polega na przeniesieniu wirtualnej kamery znad poprzedniego slajdu na następny. Dodatkowym efektem, z którego można skorzystać, jest pojawianie się poszczególnych obiektów (fade-in effect) w obrębie jednego slajdu. Aby go uzyskać, należy kliknąć ikonę gwiazdki symbolizującej animowany efekt przejścia (podobna ikona znana jest z programu PowerPoint). Ikona ta znajduje się przy liczbie oznaczającej numer kolejny slajdu. Można ją znaleźć zarówno na ścieżce, jak i na miniaturach slajdów po lewej stronie – pod warunkiem przełączenia się w tryb edycji ścieżki.

Efekty animacji w obrębie jednego slajdu

Wciśnięcie ikony z gwiazdką otwiera okno Animation, służące do zaplanowania animacji slajdu. Animacja w tym przypadku polega jedynie na wskazaniu kolejności pojawiania się poszczególnych obiektów.

Ramki (frames)

Ramki w prezentacjach Prezi są przydatne do zaznaczania miejsc, nad którymi powinna się zatrzymać wirtualna kamera podczas prezentacji. Zwykle to właśnie ramki pełnią rolę slajdów w prezentacjach liniowych. Ponadto są one pomocne przy grupowaniu obiektów bądź zaznaczaniu pewnych obszarów. Aby utworzyć ramkę, należy skorzystać z opcji w menu Add Frames -> Add frame. Ramka dodana w ten sposób domyślnie jest ramką nawiasową oraz dodatkowo zawiera dwa pola tekstowe sformatowane do stylów Title 1 oraz Title 2, które wystarczy uzupełnić tekstem (Click to add text). Wielkość i proporcje takiej ramki też są ustawione domyślnie.

Dodawanie ramki

Dostępne są również cztery inne rodzaje ramek, które tworzy się przez rysowanie, określając ich wielkość i proporcje. Do wyboru mamy następujące opcje:

1)   Draw Bracket Frame – tworzy ramkę nawiasową;

2)   Draw Circle Frame – tworzy okrągłą ramkę;

3)   Draw Rectangle Frame – tworzy prostokątną ramkę wypełnioną;

4)   Draw Invisible Frame – tworzy ramkę niewidoczną podczas prezentacji.

Rodzaje ramek

Ponieważ ramek najczęściej używa się do oznaczania slajdów, dlatego dla ułatwienia utworzenie dowolnej ramki automatycznie dodaje nowy slajd do ścieżki. Ramki niewidzialnej używa się tylko do zaznaczania slajdów, przy czym w trakcie prezentacji taka ramka jest niewidoczna.

Układy (layouts)

Podczas konstruowania scenariusza prezentacji bardzo ważny jest pomysł na ułożenie poszczególnych slajdów w taki sposób, aby oprócz przekazu merytorycznego prezentacja dawała również poczucie spójnej i przemyślanej całości. Często ważny jest motyw przewodni, kiedy indziej chcemy, aby nasza prezentacja zawierała jakiś przekaz „podprogowy”. Jednym z narzędzi ułatwiających wykonanie tego trudnego zadania, oferowanych przez Prezi, są gotowe układy (layouts). Na podstawie tych szablonów można łatwiej zbudować scenariusz prezentacji. Układy zawierają wstępnie spreparowane obiekty i slajdy, przygotowane w taki sposób, że wystarczy uzupełnić je wkładem merytorycznym i prezentacja jest gotowa.

Aby skorzystać z gotowego układu, należy wybrać opcję z menu Add Frame -> Layouts… Pojawia się wtedy okno wyboru (Insert a layout), oferujące prawie trzydzieści różnych układów. Po wybraniu odpowiedniego układu, pojawia się on na płótnie, a do listy slajdów zostaje dodany jeden lub kilka nowych miniatur, zgodnie z wybranym układem.

Wstawianie układu

Nowo wstawione układy zawierają przygotowane obiekty tekstowe do wpisania własnych tytułów i podtytułów (Click to add text). Zazwyczaj też daja nam możliwości rozbudowy, przez dodanie nowych układów. Są to rozmieszczone w kluczowych miejscach danego układu symbole plusa. Kiedy go wciśniemy, otwiera się ponownie okno z wyborem układu. W ten sposób, przy pomocy zaledwie kilku kliknięć, można tworzyć bardzo złożone scenariusze prezentacji.

Import plików PPT i PDF

Prezi potrafi importować prezentacje wykonane w programie MS PowerPoint. Aby zaimportować prezentację w formacie PPT (lub PPTX), należy użyć opcji w menu PowerPoint (pierwsza ikona z prawej strony górnego menu). Po wskazaniu pliku do zaimportowania, plik zostaje przetworzony do formatu Prezi. Następnie po prawej stronie ekranu pojawia się lista slajdów odczytanych z pliku. Wybieramy z niej slajdy, których zamierzamy użyć w swojej prezentacji, przeciągając je pojedynczo lub razem na płótno.

Po zaimportowaniu pliku PPT możemy zauważyć, że wszystkie slajdy wyglądają zdecydowanie inaczej niż w prezentacji wyświetlanej przez PowerPoint. Nie maja tła i są przekształcone w ramki nawiasowe, zawierające różne obiekty, w tym tekstowe. Ponadto obiekty te są zazwyczaj nieco inaczej poukładane niż w starej prezentacji – czcionki mogą być zmienione, a niektóre obiekty są przykryte przez inne. Dzieje się tak dlatego, że Prezi „wydobywa” z prezentacji PPT tylko zawartość, przekształcając ją do własnego formatu oraz aktualnej kolorystyki określonej w ustawieniach Themes.

Tak wczytana prezentacja wymaga dodatkowej pracy, polegającej na odpowiednim ułożeniu i ewentualnej modyfikacji zaimportowanych obiektów oraz dostosowaniu układu slajdów do własnych potrzeb.

Import PDF vs import PPT

Innym sposobem na import prezentacji PowerPoint do Prezi jest uprzedni zapis jej do pliku PDF oraz wczytanie jej analogicznie do innych plików multimedialnych, poprzez opcję w menu Media -> From File… Prezentacja taka jest zaimportowana slajd po slajdzie, dokładnie w takiej formie, w jakiej została zapisana. Każdy slajd jest wówczas pojedynczym obiektem, zapisanym w postaci wektorowej. To oznacza, że podobnie do innych obiektów w Prezi, slajdy z plików PDF można dowolnie przybliżać bez utraty jakości.

Ograniczenia

Importując pliki multimedialne do Prezi, warto mieć na uwadze różnice, które wynikają z zastosowania grafiki rastrowej (bitmapy) w porównaniu do grafiki wektorowej. Na poniższym przykładzie widać, że przy dużych zbliżeniach – które w prezisach są bardzo często spotykane – może się okazać, że grafika rastrowa ma zbyt niską jakość (artefakty) bądź niewystarczającą rozdzielczość (widoczne piksele). Dlatego nierzadko lepiej jest wybrać grafikę wektorową.

Import JPG vs import PDF

Niestety wybór grafiki wektorowej ma też swoje konsekwencje. Prezentacje zawierające dużo elementów wymagają dużej mocy obliczeniowej. Zdarza się, że „przeładowane” grafiką wektorową prezentacje tracą całą swoją atrakcyjność z powodu „przycinających się” animacji. Dlatego też decyzję należy zawsze dostosować do specyficznych potrzeb danej prezentacji, a „złoty środek” najlepiej wypracować metodą prób i błędów.

Podsumowanie

Patrząc na dynamikę wzrostu liczby użytkowników Prezi, łatwo ulec wrażeniu, iż ten trend wywołany jest „wirusowym” rozprzestrzenianiem się mody na używanie Prezi wśród młodych użytkowników. Korzystają oni z nowoczesnych kanałów przekazu informacji, np. z mediów społecznościowych. Nie da się też przecenić ogromnego wysiłku, jaki twórcy Prezi wkładają w bardzo szczegółowe tutoriale oraz ciągły rozwój swojego oprogramowania. Prostota obsługi, łatwość tworzenia atrakcyjnych wizualnie prezentacji oraz ciągle zwiększające się zasoby publiczne – wszystko to jest źródłem niezaprzeczalnygo sukcesu, jakim może pochwalić się Prezi.

Wzrost liczby użytkowników Prezi (źródło: http://prezi.com)

Projektując swoje prezentacje, należy też wziąć pod uwagę pewną subtelną granicę, której nie powinno się przekroczyć z „wodotryskami”. Narzędzie powinno pomagać w ułożeniu ciekawej prezentacji, lecz samo w sobie nie zapewni jej sukcesu. Dobrą prezentację powinien cechować przede wszystkim starannie przygotowany wkład merytoryczny.

Na koniec warto również pamiętać, że w przypadku prezentacji typu stand-up (wyświetlanych przez prowadzącego z udziałem widowni), najmocniejszym elementem dobrej prezentacji powinien być sam prowadzący… 🙂

Odnośniki

• http://prezi.com/index/ – Strona główna aplikacji Prezi.
• http://prezi.com/learn/manual/ – Podręcznik użytkownika Prezi.
• http://www.youtube.com/PreziVideoChannel – Kanał na YouTube społeczności użytkowników Prezi.
• http://prezi.com/explore/ – Wyszukiwarka prezentacji opublikowanych w Sieci.
• http://prezi.com/learn/ – Zestaw tutoriali pomocnych przy rozpoczynaniu przygody z Prezi.